Baklava fiyatlarında yaşanan artış tüketici tercihlerini de değiştirmeye başladı. Baklavanın anavatanı Gaziantep’ten bu konuda kritik işaretler geliyor. İmam Çağdaş’ın patronu Burhan Çağdaş, 1 kilo baklava sattıkları insan sayısının çok düştüğünü, yarım kiloluklarda bile düşüş olduğunu belirtiyor.
Nasıl Bir Ekonomi Yazarı Vahap Munyar, Gaziantep gezisinde yaşadıklarını şöyle anlattı:
“GAZİANTEP Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’in davetiyle Horasis zirvesi için kente gittiğimde meslektaşım Abdurrahman Yıldırım’la birlikte İmam Çağdaş’ın patronu Burhan Çağdaş’a uğrayıp sohbet ettik.
Burhan Çağdaş, baklava satışlarındaki sepet büyüklüğünü ortaya koyan şu mesajla söze girdi:
- Adam dükkana giriyor, “Bana iki tane birer kilo baklava ver” diyor. Tam o anda fiyatları, cebindeki parayı tekrar kontrol ediyor. Siparişi değiştiriyor:“Bana iki tane yarımşar kilo baklava versen yeter.”
Baklavada “sepet analizi”ni sürdürdü:
- 1 kilo baklava sattığımız insan sayısı çok düştü… Hatta yarım kilo alan sayısında da düşüş var.
Durumu şöyle özetledi:
- Vatandaşın alım gücünde bir gerileme söz konusu. Bizde bile bu gerileme kendini gösteriyorsa, bizim satışlarda bile düşüş varsa, bu ciddi bir işarettir.
2022 yılına döndü:
- Ben 46 yıldır dükkandayım, yani İmam Çağdaş’ta işin içindeyim. 40 yıldır 2022’deki kadar iş yaptığımızı görmemiştim. Ancak, 2023 onun tam tersi oldu.
Fıstık fiyatları üzerinde durdu:
- 1 ton iç Antep fıstığının fiyatı 30-33 bin dolar. Bizdeki fıstık fiyatı Avrupa’ya bile pahalı geliyor. Fıstıkçı arkadaşlar Avrupa’ya satış yapmakta zorlanıyor.
Doktorların, avukatların yatırım amaçlı olarak fıstık aldıklarının altını çizdi:
- Fiyat yükselişi beklentisiyle gücü olan fıstığı depoda tutuyor. Nitekim, 2019’un fıstığını bu yıl pazara sürenleri görüyoruz.
Kooperatifçiliğin geçmişteki olumlu etkisini anlattı:
- Eskiden Fıstık Kooperatifi vardı. Piyasaya girer alım yapardı. Fiyat aşırı düştüğünde, aşırı yükseldiğinde müdahale ederdi.
Ardından fıstık fiyatlarındaki son duruma işaret etti:
- Fıstık fiyatında dünyada bir gerileme başladı. İran fıstığı 22 dolardan 15 dolara indi. Bizde de gerileme söz konusu olabilir.
Fıstık üreticilerine dikkat çekti:
- Fıstıkta kilo başına 2 lira destek verilse iyi olur. Üreticinin buna ihtiyacı var. Hem destek verilirse üretim kayıt altına girer. Şu anda yüzde 80 kayıt dışılık söz konusu.
Karamsar tablo çizdiğini fark edince biraz da umut vermeyi yeğledi:
- Gaziantep’te hâlâ ciddi yatırım yapanların, büyümeyi sürdürenlerin olduğunu görüyoruz. Yani, Gaziantepli iş insanları yatırım konusunda ayağını gazdan çekmiş değil.
Sohbetin sonunda verdiği olumlu mesajlara rağmen Burhan Çağdaş’ın “baklava sepeti analizi” yaşanan sıkıntıyı açıklıkla ortaya koyuyor…
