Paslanmaz çelik sektörüne tek bir şirketin talebi üzerine getirilen ek vergi, beyaz eşyadan züccaciyeye bu ürünü kullanan tüm sektörlerin ürünlerine zam yapmasına neden oldu. Uzun bir süredir ek vergi konulmasının haksız bir uygulama olduğunu ve üretimden ihracata birçok problem yaratacağına dikkat çeken sektör yetkilileri, gelinen noktada ortaya çıkan zamların ciddi bir enflasyon yaratacağına ve Türkiye ekonomisine büyük zarar vereceğine dikkat çekiyor. Ayrıca ek vergi kaynaklı ihracat pazarlarında yaşanan düşüş, firmalarda işçi çıkarma dalgasının başlamasına neden oldu ve bu dalganın büyüyerek devam etmesi bekleniyor.
Yaklaşık 11 yıldan bu yana paslanmaz çeliği en fazla kullanan beyaz eşya ve endüstriyel mutfak gibi sektörlerin dernekleri başta olmak üzere çok sayıda dernekle paslanmaz çelikte ek vergilere karşı verilen mücadelede bir sonuç elde edilemedi. Türkiye’de üretim yapmadığı ve sadece çeliğe inceltme yaptığı halde yerli üreticiymiş gibi sektördeki gücünü ve ikili ilişkilerini kullanarak paslanmaz çeliğe ek vergi konulmasına neden olan Posco Assan firması hem sektöre hem de Türkiye ekonomisine ciddi zararlar veriyor.
Anti damping soruşturması kanuna aykırı
Ek vergilerin yanında anti damping soruşturmasının da açıldığını ve bu soruşturmanın tamamen kanuna aykırı olduğunu belirten sektör kaynakları, kanunen bu soruşturmanın açılabilmesi için başvuruyu yapan firmanın yerli üretici olması gerektiğini ancak Posco’nun üretim değil sadece bitmiş bir ürüne inceltme yaptığına dikkat çekiyor. Bir ürünün milli olabilmesi için en az yüzde 60 oranında bir katma değer üzerine koyulması gerekirken, Posco’nun yarattığı katma değer yüzde 10’u geçmiyor.
Faturayı tüketici ödüyor
Paslanmaz çeliğe getirilen vergiler, bu ürünü ana girdi olarak kullanan pek çok sektörde fiyatların artmasına neden oldu ve faturayı yine tüketici ödüyor. Yapılacak zamlar ürünün içerisinde kullanılan paslanmaz çeliğin oranına göre buzdolabından endüstriyel mutfağa, küçük ev aletlerinden bulaşık makinasına kadar birçok ürünü birebir etkileyecek. Sektör kaynakları en basitinden bir tavanın bile fiyatının en az yüzde 20 artacağını söylüyor.
Pazar kaybeden ihracatçılar eleman çıkarmaya başladı
Yaşanan fiyat artışları aynı zamanda uluslararası pazarlarda Türkiye’nin en önemli sektörlerinin rekabet gücünü kaybedeceği anlamına geliyor. İhracattaki fiyatların da yükselmek zorunda kalacağına dikkat çeken sektör kaynakları, “Normalde ham madde fiyatlarında dünyada bir artış olduğu zaman biz de fiyatlarımızı artırıyoruz ve bunu kolaylıkla izah edebiliyoruz. Ancak ‘Türkiye bize ek vergi koydu, biz de size zam yaptık’ dememizin bir karşılığı yok. Diğer üretici ülkelerde ham madde aynı parayken siz bunu niye daha pahalıya almak istersiniz? Fiyatları artınca bizi tercih etmek yerine gidip başka ülkelerden alacaklar ve artık bizim dünyanın hiçbir yerine mal satma ihtimaliniz kalmıyor. Sektörleri çok büyük sıkıntı bekliyor. İşin kötüsü şu an işten çıkartmalar da başlamış durumda. Sadece Konya’da bir fabrikamız 40 tane işçi çıkardı bir hafta içerisinde. Bunu maalesef diğerleri de izleyecek.” diye konuştu.
Soruşturma açıldı, Posco hemen zam yaptı
Diğer yandan anti damping soruşturmasının açıldığı haberi bile fiyatların yükselmesine neden oluyor. Bu durumda esnafların çoğu da yerli üretim yerine ithalata dönmeye başladı.
Posco Assan’ın da anti damping soruşturmasından yararlanarak daha soruşturma sonuçlanmadan hemen zam yaptığına dikkat çeken sektör kaynakları, bu şekilde yüzde 10-15 daha haksız kazanç sağlayacağını belirtiyor.